Ik hoor mensen in organisaties wel eens zeggen: “ik heb geen baas.... honden hebben een baas”, maar is dat wel zo en wat kunnen we leren van een hond en zijn 'baas´?.....
Na lang aandringen van de kinderen zijn mijn vrouw en ik toch maar overstag gegaan: we hebben een hond in onze familie opgenomen.
De opvoeding is begonnen, en wat blijkt: het is met name een 'opvoeding' van ons!
Baas 2.0
Vroeger dacht men dat het allemaal over de hiërarchie ging in de roedel en dat als je de hond 'de baas' wilde zijn, je ook 'de BAAS' moest zijn: zo hadden wetenschappers dat namelijk in een hiervoor gecreëerde roedel geobserveerd en geleerd: het alfa mannetje vliegt iedereen aan die ook maar naar hem kijkt om zo te laten zien dat hij heer en meester is...
Nieuw onderzoek heeft echter aangetoond dat dit toch niet zo werkt in natuurlijke roedels (in het wild): wolven 'weten' dat ze voor hun overleving afhankelijk zijn van elkaar en dat ze elkaar nodig hebben. Er is eigenlijk veel meer beloning (in de vorm van aandacht) dan straf. De ergste straf is niet fysiek / verbaal geweld maar negeren: als je genegeerd wordt krijg je het idee dat je er niet bij hoort en er niet bij horen betekent een vermindering van je overlevingskansen. Op deze nieuwe inzichten worden eigenaren (en honden) getraind: baasje 2.0 als het ware.
Beloning is aandacht geven
Honden leven in het hier en nu: ze zijn en ze doen. Als je de hond goed wil opvoeden en je wil dit op een positieve manier doen (zoals in het wild) dan moet je ze belonen (positieve aandacht geven) op het moment dat ze iets 'gewenst' doen. De hond moet de beloning kunnen associëren met hetgeen hij op dat ogenblik doet. Als je de hond op commando wil leren zitten, dan moet je de zit-beweging belonen en niet de beloning geven op het moment dat de hond al zit: je bent dan al te laat, de hond kijkt een beetje om zich heen en 'denkt' dat de beloning daarvoor is.
Achteraf straffen werk averechts
Als de hond iets heeft gedaan dat niet mag, dan mag je eigenlijk alleen jezelf een standje geven (je bent er niet met je aandacht bij geweest): straf je de hond alsnog, dan leer je hem eigenlijk alleen maar dat jij niet te vertrouwen bent. De hond kan de link niet leggen tussen de straf die jij hem geeft en dat wat hij 5 minuten eerder gedaan heeft. Hij komt braaf naar je toe en krijgt vervolgens straf.... Hoe raar is dat?
Is het voor mensen eigenlijk wel zo heel erg veel anders?
Natuurlijk zijn wij geen honden (alhoewel wij ons soms echt als beesten gedragen), maar een aantal principes gelden natuurlijk ook voor ons.
- Wat is de 'waarde' van een slecht nieuwsgesprek over iets dat je twee maanden geleden 'gedaan' hebt?
- Wat is de waarde van een bonus op het einde van het jaar die je niet of nauwelijks kunt beïnvloeden of terug kunt beredeneren naar een specifieke actie die je uitvoerde?
- Wat gebeurt er met je motivatie als je ontzettend je best hebt gedaan om iets goed te doen en je wordt 'genegeerd' (omdat 'de baas' te druk is)?
- Wat gebeurt er met je vertrouwen als je 'gestraft' wordt en je snapt eigenlijk niet zo goed waarom?
- Wat is de waarde van een compliment via de email? Je belangrijkste goed is tijd en die heeft 'de baas' klaarblijkelijk niet voor jou om het persoonlijk te komen vertellen?
Kwispelen
Een baas (2.0) hebben is eigenlijk zo slecht nog niet: een baas die betrokken, empathisch en in contact is. Die je direct en persoonlijk beloond om wat je op dat moment bijdraagt maar ook minder goede acties direct persoonlijk bespreekbaar maakt in een vertrouwde omgeving. Een baas wiens intentie het is om jou te laten groeien. Wat doet dat met je vertrouwen? Wat doet dat met je motivatie?
Als er meer 'bazen 2.0' zouden zijn, dan zouden een heleboel mensen weer kwispelend naar het werk gaan.
Met dank aan 'Magic' Mio voor de leermomenten (Perro de Agua Español, op de foto 3 maanden oud)
Interessant?
Sharing = Caring ㋛
Wil je meer weten of vrijblijvend een keer samen over de voor jou of jouw organisatie toegevoegde waarde van mijn diensten klankborden? Voel je vrij om Contact op te nemen, ik kom graag een keer op bezoek voor een goed gesprek!